این بخش فرصتی ست برای طرح موضوعات سینمایی؛ در هر شماره مجموعه مقالاتی در حد طرح موضوع، برای اشاره به یک ایده یا برای احیای یک نکته و ماجرا گردآوری می شوند. «پنجره عقبی» در پی تکرار الگوی «پرونده های موضوعی» مرسوم نیست، بلکه قصد دارد به موضوع خود به عنوان ابژه ای برای «دید زدن» بپردازد.
اولوی دوره گرد
نوشته میشل شی یون / ترجمه وحید مرتضوی
«خیلی عذر می خواهم قربان، شما موسیو اولو نیستید» - وقت بازی
یک
می توان یکتایی نبوغ آمیز کمدی ژاک تاتی به عنوان بازیگر را تحت عنوان «کمدی بلند قامت بودن» جمع بندی کرد. اولو درست در نقطه مقابل مرد کوچک اندام چاپلین - یک «آدم کوچولو» که اندامش به تمامی در کار بیان خود است - بدنی دارد که اگر روی دیگران خم نشده باشد، محتاج جایی ست برای مخفی شدن. سوال اصلی این است: با چنین قد بلندی چه می کنید؟ آن هم در یک فیلم کمدی.
...
دو
این پرتره کامل اولوست: یک مرد بلند قد، با پیپی در دهان و با شلواری بسیار کوتاه که سبب می شود جورابهای راه راهش کامل تو چشم بزنند
...
ترافیک: تماشای فرمانها
نوشته جاناتان رامنی / ترجمه حسین عیدی زاده
عبارت رایجی که برای «ترافیک» در زبان فرانسه - به معنای تردد وسائط نقلیه موتوری - استقاده می شود «La Circulation» است. کلمه «Trafic» مترادف این کلمه است، اما معنای اول آن «تجارت» و «رد و بدل کردن کالا» است. استفاده ژاک تاتی از این کلمه برای فیلم سال 1971 اش، که پانورامایی از فرهنگ اتومبیل است، چنین ظرافتی دارد: این عنوان، نمونه ای از استفاده دوپهلو از واژگان فرانسوی-انگلیسی است که تاتی پیش از این هم در فیلم قبلی خود «وقت بازی» از آن استفاده کرده بود. جهانشهر گرایی زبانشناسانه در دنیای بابلی تجارت و فرهنگ، یکی از اهداف طنزپردازانه «ترافیک» است.
ترافیک در وهله اول فیلمی است در مورد اتومبیل و تاثیرش بر کسانی که آن را می رانند، کسانی که ...
رنگ بهشت
نوشته جاناتان رُزنبام / ترجمه سوفیا مسافر
هر فیلم تاتی، همزمان (الف) مرحله ای از فعالیت حرفه ای ژاک تاتی، (ب) مرحله ای از تاریخ جامعه فرانسه و سینمای فرانسه، (ج) مرحله ای از تاریخ سینماست. از سال 1948 تا به حال، شش فیلمی که تاتی ساخته، به بهترین شکل ممکن، تاریخی را که از سر گذرانده ایم زیر ذره بین گذاشته اند. تاتی فقط یک فیلمساز نیست، بلکه با چند فیلم معدودی که ساخته (که همگی خوب هستند)، یک نقطه ارجاع زنده محسوب می شود. ما همه به دوره ای از سینمای تاتی تعلق داریم: نویسنده این سطور به دورانی متعلق است که از «دایی جان» (1958، یک سال قبل از موج نو) تا«وقت بازی» (یک سال قبل از وقایع مه 1968) طول کشید. به زحمت می توان از زمان ورود صدا به سینما فیلمساز دیگری را، جز چاپلین، با چنین فردیت و قدرت تاثیرگذاری سراغ گرفت: کسی که حتی وقتی در حال فیلم ساختن نیست، حضور داشته باشد، و وقتی فیلم می سازد از زمان خود جلوتر باشد. تاتی: شاهد اول و آخر.
- سرژ دنی، رمپ
...
درباره وقت بازی، تعطیلات اولو و دایی جان
نوشته راجر اِبِرت / ترجمه فرناز حائری
وقت بازی اثر ژاک تاتی دنیایی ست پر از شیشه و فلز، راهروهای بلند، دفاتر کار، آسانسورها و پله های برقی، آقای اولو هم که کاراکتر ویژه و امضای تاتی است، با شلوارک، بارانی، کلاه و چتر ظاهر می شود و به نظر می آید او را پشت دیوارهای شیشه ای یک اداره مدرن به نمایش گذاشته اند.
وقت بازی (1967)
وقت بازی اثر ژاک تاتی مثل «2001: یک ادیسه فضایی» یا «پروژه جادوگر بلر» یا «کشتی روسی» نمونه ای است در نوع خود منحصر به فرد و کامل: گونه ای که از همان بدو تولد هم منسوخ بوده است.
...
تعطیلات آقای اولو (1953)
وقت بازی اثر ژاک تاتی مثل «2001: یک ادیسه فضایی» یا «پروژه جادوگر بلر» یا «کشتی روسی» نمونه ای است در نوع خود منحصر به فرد و کامل: گونه ای که از همان بدو تولد هم منسوخ بوده است.
...
دایی جان (1958)
وقت بازی اثر ژاک تاتی مثل «2001: یک ادیسه فضایی» یا «پروژه جادوگر بلر» یا «کشتی روسی» نمونه ای است در نوع خود منحصر به فرد و کامل: گونه ای که از همان بدو تولد هم منسوخ بوده است.
...
مرگ آقای اولو
نوشته جاناتان رُزنبام / ترجمه هما توسلی
تقریبا ده سال پیش بود که، اواخر نوامبر 1972، که برای اولین بار سوار اتوبوس شماره ی 163 پورت دو شامپره ی پاریس شدم تا به دفتر ژاک تاتی در گارن کلمب، در تقاطع خیابان ساده ای به اسم رو دو پلزانس بروم. ...
گفت و گو با ژاک تاتی
آندره بازن / ترجمه مسعود منصوری
